dinsdag 1 juli 2008

Kosten oorlog Irak voor Verenigde Staten beraamd op 3.000 miljard dollar

De oorlog in het Midden-Oosten valt voor de VS veel duurder uit dan was beraamd of het publiek was voorgeschoteld. Dat meldde verslaggever Stieven Ramdharie dinsdag in de Volkskrant.

De berekening is gemaakt door de Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz (65) die met co-auteur en Harvard-econoom Linda Bilmes het boek “De oorlog van $3 biljoen” heeft geschreven.

De oorlog in Irak is volgens de auteurs de “kostbaarste oorlog sinds 1945”, zo meldt Ramdharie in de krant. Momenteel besteden de VS 12 miljard dollar per maand aan de oorlog, maar volgens Stiglitz is er “in de VS geen geld voor de economische crisis of een betere gezondheidszorg voor kinderen”.

Door de oorlog is er volgens de auteurs van het boek “geen ruimte om de problemen in eigen land op te lossen”.

Stiglitz zegt ook dat de oorlog in Irak “met de creditcard is betaald”, en daardoor is de nationale schuld van de VS de afgelopen acht jaar van 5,7 naar 9 biljoen dollar opgelopen.

Tot nu toe is er ruim 845 miljard dollar aan de campagnes in Irak en Afghanistan uitgegeven. Het Witte Huis beraamde vooraf de kosten op 50 tot 60 miljard dollar.

Toen een economisch adviseur van Bush in het begin zei dat de kosten op zouden kunnen lopen tot 100 of 200 miljard, noemde de voormalige minister van Defensie Donald Rumsfeld dit “flauwekul”, zo meldt de Volkskrant. Lindsey werd zelfs de laan uit gestuurd.

Maar Washington heeft de kosten dus enorm onderschat, en dit kwam volgens de schrijvers van het boek door ervaringen met eerdere oorlogen.

De kosten voor de oorlog in het Midden-Oosten liggen nu al boven het bedrag dat werd uitgeven aan de oorlog in Vietnam die 12 jaar duurde en bedragen het dubbele van de oorlog in Korea van drie jaar, zo meldt Ramdharie.

De kostbaarste oorlog die de VS voerde was de Tweede Wereldoorlog. Die heeft het Noord-Amerikaanse land 5 biljoen gekost.

Stiglitz noemt als onderschatting van de kosten “incompetentie en zelfmisleiding” als belangrijkste oorzaken voor de financiĆ«le miskleun.

Er werd geprobeerd om de Amerikaanse bevolking wijs te maken dat de oorlog snel en bijna voor niets kon worden gevoerd en het kostenplaatje werd gebagatelliseerd. Ook de wederopbouw zou makkelijk gaan en weinig geld gaan kosten.

Deze kostenraming valt op zich nog mee. Zo werd vorig jaar een schatting gemaakt door het begrotingsbureau van het Congres (CBO). Daarin werd gesteld dat de uitgaven het komende decennium op kunnen lopen tot 2.400 miljard dollar.

Dit bedrag is inclusief de Oorlog in Afghanistan. 20 procent van het bedrag zou dan voor rekening zijn gekomen om de oorlog in Afghanistan te voeren.

Nederland
De Amerikaanse situatie verschilt eigenlijk bar weinig met de Nederlandse situatie in Uruzgan, hoewel minister Bos van Financiƫn zegt dat het met de financiering goed zit.

Balkenende zou 2 jaar in Uruzgan blijven, dat worden er nu intussen vier. De oorlog zou voor Nederland 640 miljoen euro kosten, dat worden er 2.000 miljoen, en de “hearts and minds” van de mensen zouden worden geworden en het opbouwwerk een daverend succes.

Voor Amerika, maar ook voor Nederland, loopt het dus wel een beetje anders dan was gepland, en anders dan hoe het de bevolking werd voorgespiegeld.

Kracht
Ramdharie noemt “de kracht van het boek het feit dat de beide economen laten zien dat de echte kosten van oorlog niet alleen een optelsom zijn van schade aan het materieel, eten voor de soldaten en de bouw van militaire bases in den vreemde”.

De Irak Oorlog gaat ook gepaard met zogenoemde “verborgen kosten” en die liggen volgens de auteurs van het boek vele malen hoger dan het prijskaartje aangeeft voor de militaire operaties.

Zo zal naar verwachting tot 2047 alleen al 629 miljard dollar beteed worden aan invaliditeitsuitkeringen en gezondheidszorg voor de veteranen van de oorlog in Irak.

Door de verbeterde gezondheidszorg en betere bescherming hebben soldaten nu een grotere kans om het slagveld te overleven, zij het vaak met gruwelijke verwondingen.

Op elke gesneuvelde in Irak en Afghanistan vallen er 15 gewonden. Dit is het hoogste aantal ooit in de oorlogsgeschiedenis van de VS. Ongeveer 67 duizend soldaten zijn in beide oorlogen gewond geraakt of ziek geworden.

Zo wordt over de Eerste Golfoorlog Stiglitz in de krant geciteerd: “De eerste Golfoorlog duurde op de grond maar honderd uur. Maar de regering betaalt nu jaarlijks nog steeds 4,3 miljard dollar aan de verzorging van invalide en gewonde veteranen.”

En verder: “Verwacht wordt dat 40 procent van de Irak-veteranen straks ook in deze categorie zal vallen. Eenderde zal last hebben van posttraumatische stress of een hersenbeschadiging hebben opgelopen.”

Hersenbeschadigingen kunnen onder meer veroorzaakt worden door het “shellshock syndroom”. Door zware ontploffingen kunnen er hersenkneuzingen ontstaan.

Een van de gevolgen hiervan kan zijn dat militairen “twaalf jaar ouder worden in hun functioneren”, zo vertelde een Russische psychiater een keer aan de nieuwszender Al-Jazeera. De Russen hebben tussen 1979 en 1989 oorlog gevoerd in Afghanistan.

Dit wordt onder meer geconstateerd bij Russische soldaten die in Afghanistan explosies van mijnen hebben overleefd.

Obama
Aan het eind van zijn boekbespreking besluit Ramdharie met het voornemen van Obama en citeert hij Stiglitz over het “vredesdivident” en de rente over de leningen die zijn afgesloten om de oorlog te bekostigen.

“Zelfs als Barack Obama wint en vasthoudt aan zijn voornemen om het grootste deel van de troepenmacht in 16 maanden terug te trekken, zullen de Amerikanen nog tot in lengte van jaren moeten betalen voor ‘Irak’.”

Volgens Stiglitz zal verder “het vredesdividend niet echt zo groot zijn als mensen verwachten. Aan die 629 miljard dollar voor invalide soldaten valt niet te ontkomen”.

“En het moderniseren van het leger en de rente op de leningen die we hebben gesloten om de oorlog te betalen, gaat ons honderden miljarden dollars kosten. We zullen nog lang gaan moeten betalen voor deze erfenis.”

Eerder maakte de Volkskrant een berekening voor de Nederlandse kosten in Uruzgan.

Een andere berekening voor de VS, waarin de kosten nog veel hoger uitvallen.

Niet uit te drukken in geld is natuurlijk al het leed voor de nabestaanden van al de slachtoffers die er in de oorlogen vallen.

En of de wereld er uiteindelijk veiliger op wordt, of is geworden, is ook nog maar helemaal de vraag.

Zie ook
Missie Nederland in Uruzgan al duurder dan een miljard euro
VS voeren voor 2.400 miljard dollar oorlog in Irak en Afghanistan met geleend geld
Kosten oorlogen verdubbeld voor VS

Geen opmerkingen: